آیات اخلاقی در قرآنآیات بسیاری از قرآن کریم در فضائل اخلاقی است که به آنها اشاره می‌کنیم. فهرست مندرجات۲ - تقوا ۳ - شکر نعمت، کفر نعمت ۴ - صبر ۵ - توبه ۶ - اخلاص ۷ - رضا ۸ - احترام به پدر و مادر ۹ - خوش گفتاری ۱۰ - امانت ۱۱ - عدل ۱۲ - امر به معروف و نهی از منکر ۱۳ - نقض عهد، قطع رحم، فساد ۱۴ - پیروی از احسن ۱۵ - صدق و راستگویی ۱۶ - قرض الحسنه ۱۷ - قولنامه ۱۸ - تمسخرو استهزاء ۱۹ - القاب زشت ۲۰ - دروغ ۲۱ - بخل ۲۲ - غیبت ۲۳ - گمان بد ۲۴ - تجسس ۲۵ - حسد ۲۶ - ظلم ۲۷ - شایع کردن زشتیها (تشیع فاحشه) ۲۸ - سخن چینی ۲۹ - عیب جویی ۳۰ - پانویس ۳۱ - منبع ۱ - توکل«و من یتوکل علی الله فهو حسبه ان الله بالغ امره قد جعل الله لکل شی ء قدرا» وهر کس بر خدا توکل کند، کفایت امرش را می‌کند، خداوند فرمان خود را به انجام می‌رساند، و خدا برای هرچیزی اندازه‌ای قرار داده است. ۲ - تقوا«من یتق الله یجعل له مخرجا و یرزقه من حیث لا یحتسب» هر کس تقوای الهی پیشه کند، خداوند راه نجاتی برای او فراهم می‌کند و او از جایی که گمان ندارد، روزی می‌دهد. ۳ - شکر نعمت، کفر نعمت«لئن شکرتم لازیدنکم و لئن کفرتم ان عذابی لشدید» اگر شکرگزاری کنید، ( نعمت خود را) بر شما خواهم افزود، و اگر ناسپاسی کنید، مجازاتم شدید است. ۴ - صبر«و اصبروا ان الله مع الصابرین» و صبر و استقامت کنید که خداوند با استقامت کنندگان است. ۵ - توبه«یا ایها الذین آمنوا توبوا الی الله توبة نصوحا عسی ربکم ان یکفر عنکم سیئاتکم و یدخلکم جنات تجری من تحتها الانهار» ای کسانی که ایمان آورده‌اید، بسوی خدا توبه کنید، توبه‌ای خالص، امید است (با این کار) پروردگارتان گناهانتان را ببخشدو شما را در باغهایی از بهشت که نهرها از زیر درختانش جاری است، وارد کند. ۶ - اخلاص«فادعوا الله مخلصین له الدین و لو کره الکافرون» (تنها) خدا را بخوانید و دین خود را برای او خالص کنید، هر چند کافران ناخشنود باشند. ۷ - رضا«رضوان من الله اکبر» و خشنودی خدا بزرگتر است. ۸ - احترام به پدر و مادر«لا تعبدون الا الله و بالوالدین احسانا» جز خدا را نپرستید وبه پدر و مادر خود احسان کنید. ۹ - خوش گفتاری«و قولوا للناس حسنا» وبا مردم (به زبان) خوش سخن بگویید. ۱۰ - امانت«ان الله یامرکم ان تؤدوا الامانات الی اهلها» خداوند به شما فرمان می‌دهد که امانتها را به صاحبانش بدهید. ۱۱ - عدل«اذا حکمتم بین الناس ان تحکموا بالعدل» هنگامی که میان مردم داوری می‌کنید، به عدالت داوری کنید. ۱۲ - امر به معروف و نهی از منکر«و لتکن منکم امة یدعون الی الخیر و یامرون بالمعروف و ینهون عن المنکر و اولئک هم المفلحون» باید از میان شما، جمعی دعوت به نیکی، و امر به معروف و نهی از منکر کنند و آنها همان رستگارانند. ۱۳ - نقض عهد، قطع رحم، فساد«و الذین ینقضون عهد الله من بعد میثاقه و یقطعون ما امر الله به ان یوصل و یفسدون فی الارض اولئک لهم اللعنة» آنها که عهد الهی را پس از محکم کردن می‌شکنند، و پیوندهایی را که خدا دستور به برقراری آن داده قطع می‌کنند، و در روی زمین فساد می‌کنند، لعنت برای آنهاست. ۱۴ - پیروی از احسن«الذین یستمعون القول فیتبعون احسنه اولئک الذین هداهم الله و اولئک هم اولوا الالباب» همان کسانی که سخنان را می‌شنوند و از نیکوترین آنها پیروی می‌کنند، آنان کسانی هستند که خدا هدایتشان کرده، و آنها خردمندانند. ۱۵ - صدق و راستگویی«اتقوا الله و کونوا مع الصادقین» از خدا بترسید و با راستگویان باشید. ۱۶ - قرض الحسنه«من ذا الذی یقرض الله قرضا حسنا فیضاعفه له اضعافا کثیرة و الله یقبض و یبصط» کیست که به خدا قرض الحسنه دهد، تا خدا بر آن چند برابر بیفزاید؟ خدا تنگدستی دهد و توانگری بخشد. ۱۷ - قولنامه«اذا تداینتم بدین الی اجل مسمی فاکتبوه» چون وامی تا مدتی معین به یکدیگر می‌دهید، آن را بنویسید. ۱۸ - تمسخرو استهزاء«الذین یلمزون المطوعین من المؤمنین فی الصدقات و الذین لا یجدون الا جهدهم فیسخرون منهم سخر الله منهم و لهم عذاب الیم» آنهایی که از مؤمنان اطاعت کار، در صداقتشان عیب جویی می‌کنند، و کسانی را که (برای انفاق در راه خدا) جز به مقدار (ناچیز) توانایی خود دسترسی ندارند، مسخره می‌نمایند، خدا آنها را مسخره می‌کند و برای آنها عذاب دردناکی است. ۱۹ - القاب زشت«و لا تنابزوا بالالقاب» و با القاب زشت و ناپسند یکدیگررا یاد نکنید. ۲۰ - دروغ«و لا تقولوا لما تصف السنتکم الکذب هذا حلال و هذا حرام لتفتروا علی الله الکذب» به خاطر دروغی که بر زبانتان جاری می‌شود نگویید این حلال است و آن حرام ، تا بر خدا افترا ببندید. ۲۱ - بخل«و لا یحسبن الذین یبخلون بما آتاهم الله من فضله هو خیرا لهم بل هو شر لهم سیطوقون ما بخلوا به یوم القیامة» کسانی که بخل می‌ورزند، و آنچه را خدا از فضل خویش به آنان داده انفاق نمی‌کنند، گمان نکنند این کار به سود آنها است، بلکه برای آنها شر است بزودی در روز قیامت ، آنچه را نسبت به آن بخل ورزیدند، همانند طوقی به گردنشان می‌افکنند. ۲۲ - غیبت«و لا یغتب بعضکم بعضا ا یحب احدکم ان یاکل لحم اخیه میتا فکرهتموه» وهیچ یک از شما دیگری را غیبت نکند، آیا کسی از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده خود را بخورد؟ (به یقین) همه شما از این امر کراهت دارید. ۲۳ - گمان بد«اجتنبوا کثیرا من الظن ان بعض الظن اثم» از بسیاری از گمانها بپرهیزید، چرا که بعضی از گمانها گناه است. ۲۴ - تجسس«و لا تجسسوا» و هرگز (در کار دیگران) تجسس نکنید. ۲۵ - حسد«ام یحسدون الناس علی ما آتاهم الله من فضله» با اینکه نسبت به مردم و بر آنچه خدا از فضلش به آنان بخشیده، حسد می‌ورزند؟ ۲۶ - ظلم«و سیعلم الذین ظلموا‌ای منقلب ینقلبون» آنها که ستم کردند به زودی می‌دانند که بازگشتشان به کجاست. ۲۷ - شایع کردن زشتیها (تشیع فاحشه)«ان الذین یحبون ان تشیع الفاحشة فی الذین آمنوا لهم عذاب الیم فی الدنیا و ال آخرة» کسانی که دوست دارند زشتیها در میان مردم با ایمان شیوع یابد، عذاب دردناکی برای آنان در دنیا و آخرت است. ۲۸ - سخن چینی«هماز مشاء بنمیم» کسی که بسیار عیبجوست و به سخن چینی آمدو شد می‌کند، (پیروی مکن). ۲۹ - عیب جویی«ویل لکل همزة لمزة» وای بر هر بدگوی عیبجویی. ۳۰ - پانویس
۳۱ - منبعسایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «آیات اخلاقی در قرآن». رده‌های این صفحه : مقالات اندیشه قم
|